Kinderboeken vertalen: hoe vertaal je eigennamen?
Vandaag kwamen mijn exemplaren binnen van de jongste telg in de serie van de Oerknagers, een doldwaze serie over de voorouder van Geronimo Stilton uit de oertijd, Geronimo Stilstone. Het is altijd weer
spannend je vertaalde boek in handen te hebben en door te bladeren. Altijd spannend of je niet een woord ziet staan, waar je dan toch liever dat andere voor had gekozen. Vertalen is kiezen.
Ook in dit boek stond ik weer voor een aantal lastige keuzes. Vooral de namen van de personages in de serie zorgen nog wel eens voor slapeloze nachten. Normaal gesproken worden de naam van boekpersonages niet vertaald. In kinderboeken is dat soms anders, vooral wanneer de naam een betekenis heeft die ertoe doet. Denk bijvoorbeeld aan de namen in de boeken van Harry Potter.
Zo hebben we hier Scaltrello Sottut, een hyperactieve, praatgrage verslaggever die altijd van alle laatste nieuwtjes op de hoogte is. En de dikbuikige Gonfalone Sgrunt, die nog nooit van zijn leven gelachen heeft en iedere zin afsluit met een nors: sgrunt! (grumpf!).
Waar leg je de nadruk op bij de vertaling van de naam? Op de betekenis? En lukt het dan wel alle elementen van de betekenis ook in de vertaling uit te laten komen? Of op het karakter van het personage, zijn uiterlijk of juist op de klank van de naam? En in dat laatste geval, kies je dan voor alliteratie, voor ritme …
Nadat de naam een tijdje heeft gesudderd en een keer of wat is veranderd, wordt het meestal een combinatie van die drie. Hier werden het uiteindelijk Rep Ratelmuis en Sjaggy Grumpf, in het grappige avontuur De stenen moppentapper.
Boekvertaling: mythes en taboes ; Leesplezier met detectives ; Hoe kwam jij in de kerststemming? ; Vertalersworkshop op de Bolognabookfair 2014