Tag archieven: Proofreading

Redactie of proofreading? (deel 2)

Redactie en proofreading van vertalingen

In de vorige blog legde ik je het verschil uit tussen redactie en proofreading.
Ik krijg wel eens de vraag of een vertaling ook nog redactie of proofreading nodig heeft. In deze blog vind je het antwoord.

De blogs waarover ik het in mijn vorige post over redactie en proofreading had, waren vertalingen. Een vertaling is een tekst als alle andere en moet ook op die manier geredigeerd en gecontroleerd worden. De meeste vertalers “proofreaden” hun vertalingen zelf voor ze hem insturen of laten dat door een collega doen. Zeker als een vertaling gepubliceerd of gedrukt moet worden, is dit een stap die niet overgeslagen mag worden. Het is zelfs het beste als iemand anders dan de vertaler de uiteindelijke proofreading doet, omdat een buitenstaande de tekst weer helemaal met een frisse blik bekijkt.

Als de vertaalde tekst gepubliceerd wordt, gaat het eigenlijk nog een stap verder. Soms is proofreading alleen niet voldoende. Bijvoorbeeld wanneer het een reclametekst betreft, die indruk moet maken op het doelpubliek. Je kunt twee dingen doen: Je zoekt een vertaler die ook tekstschrijver is. Deze redigeert als het ware direct zijn eigen vertaling. (Let op, hierna is een proofreader nodig). Of je laat de tekst eerst vertalen door een vertaler en dan door een redacteur of copywriter bewerken. Zowel de vertaler/tekstschrijver als de redacteur of copywriter letten op de inhoud en de stijl van de tekst en zullen met de schrijver overleggen als zij belangrijke wijzigingsvoorstellen hebben. Het is belangrijk dat vertaler / tekstschrijver en redacteur of copywriter native speakers zijn, ze hebben de taal van de uiteindelijke tekst dus als moedertaal.

Redactie en proofreading van machinevertalingen

Het komt steeds meer voor dat teksten worden vertaald met behulp van een vertaalmachine of Google Translate. Om hiervan goede, nette teksten te maken, worden die vervolgens aangeboden voor proofreading. Deze werkwijze kan echter leiden tot een tijdrovende en kostbare klus. Vaak is er namelijk van de teksten geen chocola te bakken. Een machine houdt geen rekening met inhoud, stijl, doelgroep, enz. In plaats van proofreading is hier dan juist een heel grondige redactie nodig, door een vertaler, omdat het origineel er vaak bij gepakt moet worden om de tekst te begrijpen. Er gaat heel wat tijd zitten in het uitzoekwerk en het herformuleren. Daarna moet de tekst misschien ook nog geredigeerd worden (zie vorige kopje). Eenvoudiger en goedkoper is het dan om de tekst helemaal opnieuw te laten vertalen, door een mens. Pas daarna kan de proofreader worden ingeschakeld.

Voordat je begint met een tekst is het goed om na te denken over welke service je nodig hebt. Stel jezelf de volgende vragen: Is de vertaling voor intern gebruik, of moet de vertaling gepubliceerd worden? Is de vertaler ook tekstschrijver of heb ik ook een redacteur of copywriter nodig?

De blogs van mijn opdracht waren heel goed en door een professionele vertaler vertaald en ik hoefde ze alleen te “proofreaden”. Dat scheelde de opdrachtgever een boel tijd en geld.

Wil je weten hoe het zit met redactie en proofreading van een oorspronkelijke, niet vertaalde tekst? Lees dan mijn blog redactie en proofreading deel 1.

Redactie of proofreading? (deel 1)

Redactie of proofreading: Wat is het verschil?

Laatst kreeg ik een opdracht voor proofreading, een aantal blogs moesten gecontroleerd worden. In de bevestiging stond echter een prijs per geredigeerde tekst. Ik was in de war: moest ik de blogs redigeren, of controleren en corrigeren? Wat is eigenlijk het verschil?

Voor ‘gewone mensen’ is het verschil tussen redigeren en proofreading soms niet zo duidelijk. Toch zijn het twee verschillende dingen, waar ook andere kosten aan verbonden zijn. Hoe weet je nou wat er voor jouw tekst nodig is?

Eerst kort de inhoud van de taken. Een proofreader zoekt en corrigeert fouten. Dat kunnen grammaticale fouten zijn, spel- en typefouten, een lay-out die niet klopt. Hij bemoeit zich niet met inhoud en stijl en plaatst hooguit een opmerking in de kantlijn voor de schrijver of redacteur.

Een (eind-)redacteur zorgt dat er een kwalitatief goede tekst ontstaat. Hij let op stijl, consistentie en tekstopbouw. Een eindredacteur bemoeit zich dus juíst met de inhoud. Heeft de schrijver niet per ongeluk een verkeerd jaartal of verkeerde naam gebruikt? Wordt de doelgroep op de juiste toon aangesproken?
Kleine fouten herstelt de redacteur zelf. Grotere bespreekt hij met de schrijver. Natuurlijk corrigeert de redacteur ook spelfouten e.d., maar daar kijkt de proofreader later nog naar.

Ben je zelf niet zo’n goede schrijver? Kies dan altijd voor redactie. Kun je zelf wel aardig schrijven, maar is het stuk lang en/of ingewikkeld, laat ook dan eerst een redacteur naar je werk kijken. Proofreading is in beide gevallen de laatste stap, als de geredigeerde tekst helemaal klaar is. Dat is niet dubbelop. Zeker als de redacteur de nodige wijzigingen in je tekst heeft moeten doen, moet daar nog een corrector naar kijken.

Voordat je begint met een tekst is het goed om na te denken over welke service je nodig hebt. Stel jezelf de volgende vragen? Schrijf ik zelf goed genoeg? Is de tekst ingewikkeld? Is de tekst voor publicatie?
Als je de taken vervolgens op een tijdlijn zet, verloopt het proces zo: schrijven, redigeren, proofreading.

Wil je weten hoe of een vertaalde tekst ook redactie of proofreading nodig heeft? Lees dan mijn blog redactie of proofreading deel twee.